Güney Amerika kıtasındaki sekiz ülke, Amazon’daki ormansızlaşmaya karşı çalışmak için bir ittifak kurmayı kabul etti.
Bolivya, Brezilya, Kolombiya, Ekvador, Guyana, Peru, Surinam ve Venezuela’dan oluşan Amazon İşbirliği Antlaşması Örgütü’nün (ACTO) düzenlediği zirvede hükümet temsilcileri, dünyanın en büyük yağmur ormanlarının geleceğine ilişkin atılacak adımlar konusunda fikir birliğine vardı. .
Ülkeler ortak hedefler üzerinde anlaşamadı.
Zirveye Bolivya, Brezilya, Kolombiya ve Peru’nun devlet liderleri katılırken, Ekvador, Guyana, Surinam ve Venezuela üst düzey yetkililerini gönderdi. 1995 yılında Amazon havzasını paylaşan sekiz ülke tarafından kurulan ACTO, 14 yıl sonra ilk kez bir merkez haline geldi.
Brezilya’nın Belem kentinde düzenlenen zirvede ortak deklarasyona imza atılırken, anavatan devlet başkanı Luiz Inacio Lula da Silva ve diğer cumhurbaşkanları anlaşma hakkında yorum yapmadan toplantıdan ayrıldı.
Deklarasyon, sürdürülebilir kalkınmayı teşvik etmeyi, ormansızlaşmaya son vermeyi ve onu besleyen organize suçla çalışmayı amaçlıyor.
Reuters haber ajansının haberine göre, Brezilya Dışişleri Bakanı Mauro Vieira düzenlediği basın toplantısında, ormansızlaştırma konusunun “bölgeyi hiçbir şekilde bölmeyeceğini” ve bildirgede “ormansızlaştırma anlayışı” olduğunu belirtmiş ancak vermemiş. detaylar.
Petro’dan fosil yakıt çağrısı
Ülke liderleri, ormansızlaşma ve petrol geliştirme de dahil olmak üzere bazı konularda farklı görünüyor.
Kolombiya’nın solcu Devlet Lideri Gustavo Petro’nun Amazon’daki yeni petrol gelişimine son verme daveti. Ancak bu, Brezilya da dahil olmak üzere bazı üye ülkeler için hassas bir konu.
Brezilya’da devlet destekli petrol şirketi tartışmalı bir şekilde Amazon Nehri’nin ağzında yeni keşifler üzerinde çalışıyor. Bu alan büyük ölçüde yağmur ormanları ile kaplıdır.
Salı günü yaptığı konuşmada Petro, solun petrol çıkarmaya devam etme arzusunu iklim bilimini reddetmekle karşılaştırdı.
Kolombiyalı lider, fosil yakıtlardan kademeli “enerji geçişinin” iklim değişikliğini durdurmak için gereken çalışmaları geciktirmenin bir yolu olduğunu söyledi.
Brezilya Enerji Bakanı Alexandre Silveira, Petro’nun konuşmasının ardından gazetecilere verdiği demeçte, “Bugün Brezilya’da tartıştığımız şey geniş ve geniş bir alandır. Benim görüşüme göre, bu muhtemelen enerji geçişinden önceki petrol ve gazın son sınırı.”
Silveira, karar verebilmek için bölgede ne tür petrol rezervlerinin bulunduğunu araştırmaları gerektiğini söyledi.
Zirve ayrıca, yasadışı altın madenciliğinin sona erdirilmesi için nihai bir tarih belirlemedi. Ancak başkanlar bu konuda işbirliği yapma ve sınır ötesi çevre suçlarıyla ilgilenme konusunda anlaştılar.
Belem Deklarasyonu adı verilen ortak bildiri, yerli haklarına güçlü bir şekilde vurgu yapıyor. Deklarasyon aynı zamanda su yönetimi, sağlık, iklim tepelerinde ortak müzakere durumları ve sürdürülebilir kalkınma konularında işbirliğine de yer verdi.
Sekiz ülke her yıl Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Tepesi olarak toplanma kararı aldı.
‘Birlikte hareket etmeliyiz’
Zirvenin açılış konuşmasını yapan Brezilya Devlet Başkanı Lula, “iklim krizinin önemli ölçüde ağırlaştığını” vurgulayarak, “Zamanımızın zorlukları ve bunlardan doğan fırsatlar, birlikte hareket etmemizi gerektiriyor” dedi ve şöyle devam etti:
“Hiç bu kadar acil olmamıştı.”
Ocak ayında göreve gelen solcu cumhurbaşkanı Lula, seçim propagandasında aşırı sağcı selefi Jair Bolsonaro döneminde Amazon’un ormansızlaştırılmasına vurgu yaptı ve Brezilya’nın iklim değişikliği çabalarına “geri döndüğünü” söyledi.
Brezilya Amazon’undaki ormansızlaşma, Başkan Jair Bolsonaro döneminde arttı. Bolsonaro, ormanlarda tarımı ve madenciliği teşvik eden biri.
Kolombiya Devlet Lideri Gustavo Petro, yaptığı konuşmada küresel ekonomiyi radikal bir şekilde yeniden düşünmeye davet etti ve gelişmekte olan ülkelerin borçlarını silerek iklimi korumaya yönelik eylemler karşılığında bir tür “Marshall Planı” stratejisi önerdi.
“Sıfır ormansızlaşmaya ulaşmanın bile karbon salınımını ortadan kaldırmaya yetmeyeceğini” savunan Petro, “Çözüm kömür, petrol ve gaz yakmayı durdurmak” dedi.
AFP haber ajansına göre, yüzlerce iklim aktivisti Belem’deki konferans salonuna yürüdü ve devlet liderlerinden cesur adımlar talep etti.
‘Bu krizi biz yaratmadık’
Görüşmeye Lula ve Petro’nun yanı sıra Bolivya Devlet Başkanı Luis Arce ve Peru Devlet Başkanı Dina Boluarte de katıldı. Görüşmeye Ekvador, Guyana ve Surinam’dan üst düzey yetkililer katıldı.
Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro kulak enfeksiyonu nedeniyle toplantıya katılmadı. Lider Yardımcısı Delcy Rodriguez tarafından temsil edildi.
Arce, varlıklı ülkeleri Amazon’u korumak için çaba göstermeye ve mali olarak desteklemeye çağırdı.
Arce, iklim krizi ve sonuçlarının tüm sorumluluğunun kendi omuzlarına ve ekonomilerine düşmemesi gerektiğini belirterek, “Bu krizi biz yaratmadık” dedi.
BBC İzleme Servisi’nin Venezuela devlet televizyonu VTV’de yayınladığı habere göre Rodriguez, Amazon’daki tehditler arasında NATO, ABD ve Avrupa ülkelerini gösterdi.
“Ülkelerimizde ABD, Avrupa ve NATO askeri üslerine sahip olmak nasıl mümkün olabilir?” Rodriguez, “Kuzey Atlantik ülkelerinin şimdiden stratejik olarak gözlerini bu uçsuz bucaksız toprakların kaynaklarına, suyuna ve biyolojik çeşitliliğine diktiğini biliyoruz.”
2025 BM İklim Tepesi de Belem’de yapılacak. Sekiz ülkenin buluşması bir nevi prova olarak değerlendiriliyor.
Amazon havzası dünyadaki biyolojik çeşitliliğin yaklaşık yüzde 10’unu oluştururken, bölgede yüz milyarlarca ağaç bulunuyor. Değerli bir karbon deposu olan söz konusu geniş alan, küresel ısınmanın azaltılmasında değerli bir rol oynamaktadır.
Bilim adamları, yağmur ormanlarının yok edilmesinin tehlikeli bir dönüm noktasını beraberinde getirdiği konusunda uyarıda bulunuyor. Ağaçların karbonu emmek yerine saldığı yönüne vurgu yapan bilim insanları, bunun iklim için felaket olabileceğini söylüyor.
